Tırnaklar Ultraviyole
Tırnaklar ve Ultraviyole Cihazları
2010’ lu yıllarda piyasaya çıktığından beri, jel manikür ABD’de ve dünyanın pek çok yerinde tırnak bakım salonlarının temel malzemesi haline geldi. Geleneksel oje ile karşılaştırıldığında, jel varyantları hasara ve bulaşmaya karşı daha dayanıklıdır ve siz ojeyi tırnaklarınızdan çıkarana kadar parlaklıklarını korurlar. Ayrıca jel ojelerin çok daha kısa sürede kurumaya imkan vermesi de zamanın değerinin daha da arttığı günümüzde jel ojeleri birinci tercih konumuna getirdi. Bu faydaların tümü, cilanın kurutulma yöntemiyle ilgilidir. Jel oje uygulamalarında, cilanın doğal olarak kurumasını beklemek yerine, eller UV ışığın altına konulur ve jelin içindeki kimyasallar harekete geçerek jelin sertleşmesini sağlar.
UV ışığının tehlikeleri, özellikle solaryum gibi bronzlaşma ortamlarından dolayı iyi bilinmesine rağmen, şimdiye kadar jel cilalarını iyileştirmek için kullanılan ultraviyole ışıkların insan derisini nasıl etkileyebileceğini inceleyen çok sayıda bilimsel çalışma yoktu. Fakat solaryum gibi yapay ultraviyole kaynaklarının deri kanserinin görülme sıklığını artırdığını biliyoruz. Aslında biz dermatologlar solaryum hakkında bildiklerimizin bir kısmının burada da geçerli olduğunu düşünsek de, manikür salonlarının kullandığı cihazların farklı bir ultraviyole ışık spektrumu yaydığını da biliyoruz.
Geçen hafta Nature dergisinde bu konu hakkında yayınlanan bilimsel çalışmada, araştırmacılar, insan ve fare hücrelerinin farklı kombinasyonlarını kullanarak, bir ultraviyole oje kurutucu ile 20 dakikalık tek bir seansın, bir petri kabındaki hücrelerin yüzde 30’a kadar ölmesine yol açtığını, art arda 20 dakikalık üç seans sonrasında da, UV ışığa maruz kalan hücrelerin yüzde 65 ila 70’inin öldüğünü gördüler. Araştırmacılar, sağ kalan hücreler arasında da, cilt kanseri hastalarında görülen mutasyonlara ek olarak mitokondri ve DNA hasarına dair kanıtları da saptadılar. Bu çalışmanın sonucuna göre, UV-oje kurutucuların yaydığı radyasyonun el ve tırnak kanserlerine neden olabileceğini ve solaryuma benzer şekilde, UV-oje kurutucuların da erken başlangıçlı cilt kanseri riskini artırabileceğini söyleyebiliriz. Ama bu ilişkiyi kesin olarak ortaya koyduğunu söylemeden önce, daha uzun süreli ve kapsamlı çalışmalara ihtiyaç olduğunu da söylememiz gerekir.
El kanseri gibi bir kanser türü var mıdır? Jel oje kurutma aletleri el-tırnak kanserlerine yol açabilir mi?
El bölgesinde deri kanseri gelişebilir. Deri kanserleri çoğunlukla açık tenli, renkli gözlü, çok sayıda çili veya benleri olan kişilerde vücudun açıkta kalan alanlarında ortaya çıkar. Ellerde her cins deri kanseri görülebilir.
Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi, jel manikür ve pedikürleri kurutmak için kullanılan UV tırnak kurutucularının, uygun şekilde kullanıldığında düşük riskli olduğunu düşünmektedir. Az evvel sonuçlarından bahsettiğim bazı araştırmalar, tırnak kurutuculardan yayılan UV radyasyonunun güneşten bile daha güçlü olduğunu ve bunun da cilt kanserine neden olabileceğini göstermesine rağmen, şu anda makinelerin kansere neden olduğuna dair kesin bir kanıt yoktur. Nature dergisinde yayınlanan çalışmada da, kullanılan hücreler UV ışınlarına karşı ek koruma sağlayan, birden fazla cilt katmanına sahip insan hücreleri olmadığı için, UV tırnak kurutucuların insanlarda direkt olarak deri kanseri gelişimine yol açacağını bu çalışmanın sonuçlarından da çıkaramayız. Ama bu çalışmanın sonuçlarıyla da paralellik gösteren çalışmalardaki son bulgulara baktığımızda, UV tırnak kurutucuların cilt kanserine neden olan DNA hasarı potansiyelini arttırdığını söyleyebiliriz.
Bu DNA hasarı, ellerde bazal hücreli karsinom ve yassı hücreli karsinom gibi en sık görülen cilt kanserlerinin yanı sıra, en ölümcül cilt kanseri olan melanoma da yol açabilir. Yine, tırnak çevresinde de, çoğu zaman kanser ilerleyene kadar teşhis edilemeyen melanom veya akral lentijinöz melanoma neden olabileceğini göz önünde bulundurmak gerekir.
Zararı azaltabilecek yöntemler nelerdir?
Teorik olarak, UV tırnak kurutucuları ile ilişkili kanser riskleri kümülatif olduğundan, ara sıra kullanıldığında daha güvenli olacaktır. Yani, eğer her gün ellerinizi bu makinelerden birinin altına koyuyorsanız bu bir sorun olabilir ama nadiren – yılda bir veya iki kez – kullanıyorsanız ciddi bir risk oluşmayacağını söyleyebiliriz.
Elleri UV ışığın zararlı etkilerinden korumak için iyi bir güneş kremi veya koruyucu eldiven kullanmak gibi önlemler de, UV tırnak kurutucularını çok daha az riskli hale getirir.
Eller için en az 30 SPF olan, suya dayanıklı, geniş spektrumlu bir güneş koruyucu kullanılmalıdır. Özellikle, çinko oksit veya titanyum dioksit gibi maddeleri de içeren bir güneş koruyucu kullanılabilir. Güneş koruyucular, ideal olarak UV ışığına maruz kalmadan en az 15 dakika önce uygulanmalıdır.
UV koruyucu eldivenlerin de, ellere uygulanan güneş koruyucu losyonlardan bile daha etkili olduğunu gösteren çalışmalar vardır. UV kurutucularda kullanılmak üzere özel olarak tasarlanmış parmaksız, anti-UV eldivenler bulunmaktadır.
Tavsiyeleriniz?
UV tırnak kurutucuların potansiyel deri kanseri risklerinden dolayı, uzak durulmasında fayda vardır. Zararlı etkilerinden kaçınmak için jel ojeler yerine, tırnak daldırma tozları da tırnak kurutuculara ihtiyaç duymadan benzer uzun ömürlü manikür ve pedikür sağlayan tekniklerden biridir.
Bu teknikte ojeyi iyileştirmek için UV ışığı yerine renkli, polimer bazlı bir toz ve bir aktivatör kullanır. Tırnak hazırlandıktan sonra, kişi tırnağı toza batırabilir veya tırnağa boyatabilir.
Prof. Dr. Zekayi Kutlubay
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Deri ve Zührevi Hastalıkları Anabilim Dalı