Son yıllarda sıvı bakım ürünlerinin yerini yavaş yavaş ‘katı’ olanlar almaya başladı. Katı saç kremleri, şampuanlar, yüz ve vücut temizleme barları, diş macunu tabletleri derken hem doğal içerikli hem de sıfır atık kullanımını destekleyen ürünlerin çeşidi gittikçe artıyor. Bu ürünler plastik kullanımını azalttığı gibi sağlık açısından da fayda sağlıyor.

Siz bir dermatoloji profesörü olarak katı şampuan, saç kremi, yüz ve vücut temizleme barları hakkında ne düşünüyorsunuz?

Bu ürünlerin içerikleri kozmetik mağazalarda plastik şişelerde satılan ürünlere göre daha faydalı olabilir mi?

 

Katı kozmetik ürünleri, geleneksel sıvı ürünlere göre bir dizi avantaj sunar. Ancak bu avantajların yanı sıra bazı önemli dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. İşte katı kozmetik ürünlerin avantajları ve dikkat edilmesi gereken konular:

 

Avantajlar:

 

Doğal içerikler: Birçok katı kozmetik ürünü doğal içeriklere dayalı olarak üretilir. Bu, cilt ve saç sağlığını destekleyebilir ve kimyasal tahriş riskini azaltabilir.

 

Sıfır atık ve çevre dostu: Katı ürünlerin içerisinde su bulunmaz, dolayısıyla daha az ambalaj malzemesi gerektirir. Daha az hacimle daha çok kullanım imkanı sunar. Bu, plastik atık miktarını azaltır ve çevre üzerinde olumlu bir etki yaratabilir.

 

Konsantre ürünler: Katı ürünler genellikle daha konsantre olduğu için daha az ürün kullanmanız gerekebilir. Bu, ürünün daha uzun süre dayanmasına ve daha az sıklıkla satın alınmasına olanak tanır. Bir katı ürün, üç şişe sıvı ürüne denk gelebilir. Ürünlerden suyun çıkarılması kap ihtiyacını azalttığı için minimum kağıt ambalajla geliyorlar.

 

 

Dikkat Edilmesi Gereken Konular:

 

Uygun Kullanım: Katı ürünlerin doğru kullanımı önemlidir. Yanlış kullanım, gereğinden fazla ürün kullanılmasına ve cilt veya saç tahrişine yol açabilir. Bunun sonucunda deride kızarıklık, şişme ve kaşıntı meydana gelebilir.

 

İçerik: Katı ürünlerin içeriği geleneksel ürünlerden farklı olabilir. Bu nedenle, cilt veya saç tipinize uygun olanı seçmek önemlidir. Örneğin, yüzey aktif maddeler olarak bilinen temizleyici maddeler içermeyen birçok şampuan kalıbı, aslında sabundur ve saç için çok asidiktir, bu da insanların kötü deneyimler yaşamasına neden olabilir.

Hassas cilt veya saç tipine sahip kişiler, yeni bir ürünü kullanmaya başlamadan önce dermatologlarına danışmalıdır.

 

Katı kozmetik ürünleri, plastik kullanımını azaltma ve doğal içeriklerle cilt sağlığını destekleme açısından olumlu bir alternatif sunar. Ancak herkesin cilt ve saç tipi farklıdır, bu nedenle yeni bir ürünü kullanmadan önce dikkatli bir şekilde incelemek ve uygun kullanımı öğrenmek önemlidir. Ayrıca, ürünün içeriğine ve ambalajına dikkat etmek sağlık ve çevresel endişeleri azaltabilir.

 

Konumuz plastik kullanımını azaltmak olunca akla ilk önce çevreye olan etkiler geliyor. Ancak bilim insanlarının anne sütünde dahi mikroplastik parçalar bulduğu günümüzde cildimize, saçımıza kullandığımız ürünlerin plastik şişelerde satılmasının sağlık anlamında da etkileri olabileceği akla geliyor. Peki öyle mi? Plastik şişeler, ürünün içeriğine zarar vererek insanlar için bir tehdit oluşturabilir mi?

 

Plastik ambalajlı kişisel bakım ürünlerinin sağlık üzerindeki etkileri, çeşitli faktörlere bağlı olarak farklılık gösterebilir. İşte bazı anahtar noktalar:

 

Kimyasal İçerikler: Birçok kişisel bakım ürünü, içerisinde çeşitli kimyasal maddeler içerebilir. Plastik ambalaj, bu kimyasalların ürünle etkileşimine neden olabilir ve bu, ürünün içeriğini değiştirebilir. Özellikle plastik ambalajlarda bulunan bazı kimyasalların, ürünle temas etmesi durumunda sağlık sorunlarına neden olabileceği endişeleri vardır.

 

Mikroplastikler: Plastik ambalajlı ürünlerin içerisinde veya dış yüzeylerinde bulunan mikroplastikler, ciltle temas edebilir ve ciltte tahrişe veya alerjik reaksiyonlara yol açabilirler. Ayrıca, mikroplastiklerin çevreye salınması ve su kaynaklarına karışması da çevresel sorunlara neden olabilir. Bilim insanları, anne sütü ve beyin dokusu da dahil olmak üzere vücudumuzun her yerinde mikroplastikler bulunduğunu bildiriyorlar.

 

Ambalaj Malzemelerinin Ciltle Teması: Plastik ambalajlar, ürünleri cilde sürerken veya uygularken temas edebilir. Ancak genellikle plastik ambalajların içerikle doğrudan etkileşimi sınırlıdır. Bununla birlikte, plastik ambalajın içerisindeki ürünü koruma amacıyla kullanılan kimyasalların ciltle teması, bazı insanlarda hassasiyetlere neden olabilir.

 

Plastik Ambalajların İçeriği Değiştirmesi: Bazı durumlarda, plastik ambalajlar içerisindeki kimyasalların ürünle etkileşimi sonucu ürünün kalitesini veya etkililiğini etkileyebilir. Bu, ürünün beklenen sonuçları vermeme riskini artırabilir.

 

Sonuç olarak, plastik ambalajlı kişisel bakım ürünlerinin sağlık açısından olumsuz etkileri, ürünün içeriği, ambalaj malzemeleri ve kullanıcının cilt tipine bağlı olarak değişebilir. Hassas cilde sahip olanlar veya kimyasal allerjilere yatkın olanlar, ürünlerin içeriklerini dikkatle incelemeli ve gerektiğinde dermatologlarına danışmalıdır. Plastik ambalajlı ürünlerin kullanımından kaçınmak isteyenler, doğal ve organik alternatiflere yönelebilirler. Ayrıca, ambalaj malzemeleri olarak plastik yerine cam, kağıt, porselen, metal veya karton gibi daha çevre dostu seçenekleri tercih etmek, hem çevre hem de sağlık açısından daha iyi bir seçenek olabilir.

 

Prof. Dr. Zekayi Kutlubay

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Deri ve Zührevi Hastalıkları Anabilim Dalı