Saç Dökülmesi
Saç Dökülmesi
Saçlar özellikle kadınlar için güzelliğin olmazsa olmaz bir parçasıdır. Her ne kadar öncelikle kozmetik olarak ilgilenilse de, vücuttaki görevi kozmetik kaygının ötesindedir. İnsan başında bulunan ‘saç’ olarak isimlendirdiğimiz kılların esas görevi; ısı ve su dengesini sağlamak, kafatasını dış etkilerden korumaktır.
Sağlıklı bir kafada ortalama 100-150 bin adet saç bulunur ve erişkinlerde yıkanma ve taramaya bağlı olarak günde ortalama 100 adet saç teli dökülmesi normal kabul edilir. Erkeklerde daha sık olarak görülen saç dökülmesi, genellikle 25 yaşlarında başlar ve hayatları boyunca tüm erkeklerin %70’e yakınını etkiler.
Saç dökülmesi; kansızlık, demir ve vitamin eksiklikleri, hormonal ve besinsel faktörler, kimyasal maddelere maruz kalmak, genetik yatkınlık, sistemik hastalıklar, kıl gelişimi bozuklukları, ilaçlar, psikolojik stres ve saçlı deri hastalıklarına bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. En sık görülen saç dökülmesi genetik tiptir. Genetik saç dökülmesi yaşla birlikte en sık görülen kellik nedenidir. Erkek tipi ya da genetik tip saç dökülmesi alın bölgesinden başlayan ve buralardaki kıl köklerinin erkeklik hormonuna (testosteron) aşırı derecede duyarlı olmasına bağlıdır. Kadınlarda oluşan saç kaybı özellikle menopoz sonrası oluşan hormonal değişimler sonucunda meydana gelmektedir.
Saç dökülmesine sebep olan bir başka sık rastlanan neden ise mevsimsel dökülme diye bilinen, özellikle yaz bitiminden sonbahara geçiş sürecinde oluşan dökülme türüdür. Ortalama iki hafta süren bu süreç birçok kişiyi endişelendirse de aslında saçların kendini yenilediği doğal bir durumdur ve dökülen saçların yerine yenileri çıkar.
Öncelikle, tedaviye başlanmadan önce saç dökülmesine neden olan sorun ya da hastalık tespit edilmelidir. İlaç tedavilerinin yanında saç dökülmelerini önlemek, saçların sağlıklı uzaması ve canlı görünmesini sağlamak için rutin alışkanlıklarda bazı düzenlemeler yapmak gerekir. Bilinçsizce yapılan diyetlerden ve stresten uzak durulmalı, uyku saatlerinize dikkat edilmeli, vitamin eksikliği var ise takviye yapılmalıdır.
Saç dökülmesini önlemek ve var olan saçların kalınlaşmasını sağlayan Bakanlık onaylı ilaçlar hekim kontrolünde kullanılabilir. İlaç tedavisi saçların inceldiği ve zayıfladığı bölgelerde, yeni başlamış hafif-orta derecede saç dökülmesini önlemek için yararlı olabilir. İlaçların etkisi; saç sayısını arttırma, incelmiş saçları kalınlaştırma ve saçların daha fazla dökülmesini engelleme şeklinde olmaktadır. Bu medikal tedavilerin yanında saç mezoterapisi ve PRP gibi yöntemler de kullanılabilir. Saç mezoterapisi saçın sağlıklı büyüyüp gelişebilmesi için gerekli olan vitamin, antioksidan, mineral ve dolaşım düzenleyici maddelerin bir ince iğneler ile saçlı deriye doğrudan enjekte edilmesi işlemidir. Genellikle 2-4 haftada bir destek tedavisi şeklinde uygulanır. PRP işlemi de hastanın kendi kanının alınıp belirli işlemlerden geçirilmesi ile yapılmaktadır. PRP işlemi genellikle saç mezoterapisiyle kombine olarak uygulanabilir. Umut verici yeni bir yöntem kök hücre uygulamasıdır. Kök hücre yeni saç gelişimini uyarır. Saç ekimi ise özellikle erkek tipi saç dökülmesi olan kişilere uygulanabilir.
Prof. Dr. Zekayi Kutlubay
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Deri ve Zührevi Hastalıkları Anabilim Dalı