Sivilce Sıkmanın Zararları
1) Sivilce sıkmak zararlı mıdır? Zararları nedir?
Sivilce ya da akne, kıl ve yağ bezi ünitesinin iltihaplanmasıdır. Sivilcenin sıkılması ünitenin patlayıp iltihabın etrafa yayılmasına neden olabilir. Sivilceleri sıkmak, koparmak ve hatta ellemek dahi önerilmez. Çok gerekli hallerde dermatoloji uzmanları tarafından sivilcelere ekstirpasyonu dediğimiz “medikal akne çıkarma” işlemi uygulanabilir. Sivilcelerin hastanın kendisi tarafından sıkılması ile kalıcı kahverengi/kırmızı leke ve izler, sivilcede büyüme, ağrılı akne oluşumu, sivilcelerin diğer bölgelere yayılması ve ikincil enfeksiyon gelişmesi gibi istenmeyen durumlar meydana gelebilir.
2) Sıkılan sivilce beyin kanaması, omurilik felci gibi ciddi sorunlara neden olabilir mi?
Sivilce sıkma ile çok çok nadir de olsa beyinde iltihaplanma, pıhtı atması ve felç gibi durumlar görülebilir.
3) Bir sivilcenin sıkılması nasıl omurilik felcine sebebiyet verebiliyor?
Yüzümüzde “tehlike üçgeni” olarak adlandırdığımız bir bölge var. Bu bölge burun, burun kökü, ve yanağın iç kısımlarını içine almaktadır. Bu bölgenin bu şekilde adlandırılmasının sebebi ise buradaki damarların direk beyindeki bir damar ağı ile bağlantılı olmasıdır. Sivilcenin sıkılması ile bakteriler yüzün damarlarından geçerek beyindeki bu bölgeye ulaşabilir ve bu durum enfeksiyon veya pıhtı oluşumu ile sonuçlanabilir. Beyinde oluşan bu pıhtı da felç veya başka kalıcı problemlere neden olabilir. Ayrıca oluşan bu pıhtı vücudun diğer organlarına da ulaşarak, o organa özgü komplikasyonlara da yol açabilir. Bu nedenle sivilcelerin, özellikle de belirttiğimiz bölgedekilerin sıkılmaması son derece önemlidir.
4) Sıkılması zararlı ve zararlı olmayan sivilceleri ayırt edebilir miyiz?
Yukarıda bahsettiğimiz “tehlike üçgeni” yüzümüzde olduğu için ve buradaki damarların da birbiri ile bağlantısı olduğundan, özellikle yüz bölgesindeki sivilceleri asla sıkmamak gerekiyor. Vücudun diğer bölgelerinde de sivilcelerin sıkılması enfeksiyon oluşması gibi sorunlara yol açabileceğinden aslında hiçbir sivilcenin koparılmaması ve sıkılmaması gerekir. Bu durum özellikle ortasında iltihap görülen sivilceler için geçerlidir. Bu iltihap kana karışırsa ciddi sorunlar oluşabilir. Fakat siyah nokta dediğimiz komedonlar cilt bakımı, peeling gibi yöntemlerle temizlenebilir.
5) Sivilceler konusunda dikkat edilmesi gerekenleri anlatır mısınız?
Sivilcede önemli olan doğru zamanda doğru tedavi uygulamaktır. Akılda tutulması gereken en önemli nokta, sivilce izlerini tedavi etmek sivilceyi tedavi etmekten daha zordur. Dolayısıyla özellikle iltihaplı sivilceler kesinlikle sıkılmamalıdır. En önemli konulardan biri yukarıda da değinildiği gibi sıkmak bir yana, hiç ellememektir. Ellerimiz tüm gün dış ortama açıktır ve kir, bolca bakteri ve yağ içerir. Ellerin yüze teması ile sivilceler şiddetlenebilir, büyüyebilir, enfekte olabilir. Böylelikle hem iz kalma olasılığı artar, hem tedavi güçleşir hem de ileride daha derin yerleşimli sivilce oluşumuna yatkınlık gelişir. Sivilcesi olan bireyler uygun, tahriş etmeyen bir yüz yıkama ürünü ile yüzünü temizlemelidir. Ayrıca hem yaz hem de kış aylarında güneş koruyucu kremlerin kullanılması ile de leke oluşum riski bir miktar azaltılabilir. Herkesin deri yapısı, sivilce yerleşimi ve şiddeti farklıdır. Bu nedenle hastalar tüm bu ürünleri mutlaka bir dermatoloji uzmanına danışmalı ve internet/sosyal ortam bazlı ürün satın almamalıdır.
Prof. Dr. Zekayi Kutlubay
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Deri ve Zührevi Hastalıkları Anabilim Dalı