Erkek Tipi Saç Dökülmesi (Androgenetik Alopesi)

Erkeklerde saç dökülmesinin sebepleri farklı mıdır? 

Erkeklerde saç dökülmesinin sebepleri farklılık gösterebilir. Erkeklerdeki saç dökülmesinin en önemli sebebi genetik faktörlerdir. Her iki cinste görülen diğer nedenler de rol oynar. Saç derisinde oluşan mantarlar ve bazı enfeksiyöz hastalıklar, bazı ilaçların yan etkileri, stress, travmaya bağlı saç dökülmesi, genetiğe bağlı olarak görülen kıl köklerindeki azalma, saçkıran hastalığı, kansızlık, vitamin ve mineral eksiklikleri, beslenme bozuklukları (genellikle zayıflama diyeti uygulayan kişilerde), çeşitli otoimmun hastalıklar (lupus, sarkoidoz vb.) erkeklerde saç dökülmesinin başlıca sebepleridir.

 

Erkeklerde saçlar ne zaman dökülmeye başlar?

Pek çok erkek hayatının belirli dönemlerinde saç dökülmesi problemi ile karşılaşır ve bu durum yaş ilerledikçe artış göstermektedir. Erkeklerde saç dökülmesi, ergenlik çağında hormon seviyelerindeki yükselme sonrası başlar ve genetik yatkınlık varsa devam eder. Erkeklerde saç dökülmesi 19 ila 30 yaş aralıklarında yoğun olarak yaşanmaktadır. Yirmili yaşların sonlarında erkeklerin yaklaşık yarısı genetik (androgenetik alopesi) saç dökülmesi sorunu ile yüzleşir. Kiminde sadece ön tarafta açılma olur, bazı kişilerde tepe bölgesine kelleşme olur. Bazı vakalarda ise tam bir kellik vardır.

 

Bir erkeğin saç dökülme tipine ya da hızına bakarak ileride kel kalabileceği söylenebilir mi?

Genel olarak dökülme tipine, başlangıç zamanına ve şiddetine bağlı olarak kişinin ileride kel kalabileceğini öngörmek olası değildir. Fakat genel olarak 20’li yaşlarda, yani çok erken olarak başlayan saç dökülmelerinde, dökülme miktarı daha şiddetli olur ve saçta daha fazla açılma beklenir. Genellikle 20 ile 30 yaş aralığında daha sık görülür. Çoğunlukla erken başlayan dökülmelerde, kellik gelişme oranı yüksektir diyebiliriz. Bazı erkeklerde saç dökülmeleri daha geç yaşlarda,  30’lu ve 40’lı yaşlardan sonra gerçekleşebilir.

 

Erkek tipi saç dökülmesi nedir?

Genetik zeminde erkeklik hormonunun (androjenlerin) etkisiyle ortaya çıkan saç dökülmesine erkek tipi (androgenetik alopesi) saç dökülmesi denir. Temel olarak erkeklerde tepe bölgesi ve alın bölgesinde dökülme başlar, saçın arka kısmına göre bir seyrelme fark edilir. Önce seyrelme ve incelme tarzında da ortaya çıkabilir. Erkek tipi dökülme sadece erkeklerde görülmez. Ve genellikle kadınlar için daha kozmetik bir problemdir. Kadınlarda ise başlangıçta saç ayırım çizgisinde belirgin genişleme görülür ilerleyen dönemlerde tepe bölgesinde ciddi seyrelme meydana gelebilir. Hastalar zaman zaman saç dökülmesinin şiddetlendiğini söylese de genellikle sinsi bir dökülmedir ve yıllar içinde kellik gelişebilir.

 

Kadınlar erkek tipi saç dökülmesinden korunabilir mi? 

Kadınlarda erkek tipi saç dökülmesi, genellikle genç yaşlarda veya menapoz döneminde başlar. Kadınlarda görülen erkek tipi saç dökülmesini tedavi edecek yöntemler mevcuttur. Doktor tarafından reçete edilen kıl köklerindeki damarlardaki kan akımını artıran minoxidil sprey tedavileri, uygun hastalarda hormonal tedaviler ve eksik olan mineral ve vitaminlerin kullanımı ile kadınlar erkek tipi saç dökülmesinden korunabilir. Çoğunlukla eczacılara hazırlattığımız karışım ilaçlar ve ağızdan alınan tabletler oldukça etkilidir. Bunlara ilaveten saç mezoterapisi,  PRP yapılabilir. Son zamanlarda yaptığımız kök hücre tedavileri ise çok etkilidir.

 

Annesi ya da kız kardeşinde erkek tipi saç dökülmesi olanlarda risk nedir? 

Erkek tipi saç dökülmesi, androjen hormonların normal seviyelerde olduğu kalıtsal bir durumdur. Erkek tipi saç dökülmesi ebeveynlerden çocuklarına aktarılır ve birçok farklı sorumlu gen bulunmaktadır. Özellikle anne ve babada erkek tipi saç dökülmesi var ise risk yüksektir, kız kardeşte görülen erkek tipi saç dökülmesi ise ebeveynlerdeki genetik zemini gösterdiğinden risk artmıştır. Ama illa herkeste ortaya çıkacak diye bir kural yoktur.

 

Saç dökülmesi önlenebilir mi? 

Dökülmenin türüne ve şiddetine bağlı olarak saç dökülmesi önlenebilir. Öncellikli olarak saç dökülmesinin nedeninin belirlenmesi için bir dermatoloji uzmanına başvurulması gerekmektedir. Erken dönemde tanısı doğru konulan ve tedaviye erken dönemde başlanan hastalarda saç dökülmesi yavaşlatılabilir, hatta önlenebilir. Dökülmenin tipine göre uygun bir tedavi başlamak yeterli olacaktır. Burada önemli olan kökler ölmeden, dökülmeyi tedavi etmektir. Bu amaçla karışım ilaçlar, tabletler, kök hücre tedavileri başarıyla kullanılmaktadır.

 

Dökülmüş saçları yeniden kazanmak mümkün mü? 

Dökülmenin neden olduğu durumu göre değişmektedir. Kalıcı saç dökülmesi yaratan bazı durumlarda (örn: mantar, liken, diskoid lupus vb. ) geç kalınırsa kökler yok olabilir, zarar görebilir ve yıllar geçse de yeni bir saç çıkmayabilir. Geçici saç dökülmesi yaratan durumlarda (örn: saçkıran, strese bağlı saç dökülmesi, erkek tipi saç dökülmesi) eğer kök sağlam ise yeniden saç üretmesi mümkün olur ve incelmiş saçların kalınlaşması da sağlanabilir. Ancak ilerlemiş kellik oluşan erkek tipi saç dökülmesinde dökülmüş saçları yeniden kazanmak mümkün olmaz. Bu durumda en iyi tedavi saç ekimidir.

Prof. Dr. Zekayi Kutlubay

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

Deri ve Zührevi Hastalıkları Anabilim Dalı